Komisyon, AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz başkanlığında toplandı.
Yılmaz, komisyonda bugün, milyonlarca vatandaşı ilgilendiren çok önemli düzenlemeleri içeren teklifin müzakere edileceğini dile getirdi.
CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, usule ilişkin söz alarak, teklife ilişkin etki analizi çalışmasının olmadığını ve düzenlemenin yine bir “torba” olarak sunulduğunu söyledi.
Teklifin maddelerini desteklediklerini ancak hiçbirinin sorunları çözmediğini belirten Kuşoğlu, düzenlemenin “seçime yönelik bir yatırım, birilerine selam çakma olarak yasalaştırılacağını” öne sürdü.
Bu teklifin siyasi olduğunu iddia eden Kuşoğlu, “Kanun görüşmeleri vesilesiyle ilgili kurumları değerlendirebileceğimiz hiç kimse yok.” dedi.
Kuşoğlu, her ikisi de annesini kaybeden Cevdet Yılmaz ve AK Parti Ağrı Milletvekili Ekrem Çelebi’ye başsağlığı dileklerini iletti.
HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan, kendi içerisinde bir bütünlüğü olmayan torba yasa tekliflerinin TBMM’nin yasama kalitesini düşürdüğünü söyledi. Vatandaşın lehine bütün tekliflerin arkasında durduklarını vurgulayan Turan, bir sorunu çözerken geniş kitleleri mağdur etmenin, bu yasa tekniğiyle sistematik hale getirildiğini savundu.
İYİ Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz da Cevdet Yılmaz’a başsağlığı diledi.
Yılmaz, teklifin etki analizinin paylaşılması gerektiğini ancak bunun henüz yapılmadığını söyledi.
AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, en düşük emekli maaşı ve geçici işçilere kadro düzenlemesini içeren teklife ilişkin etki analizi bilgilerini paylaşacağını söyledi.
AK Parti Giresun Milletvekili Cemal Öztürk, komisyonun son görüşmesinin bugün yapılacağını öngördüğünü dile getirerek, kanunların milletvekilleri tarafından teklif edildiğini anımsattı. Öztürk, usul açısından bir eksiklik olmadığını belirterek, teklifin hayırlı olması temennisinde bulundu.
Komisyon Başkanı Yılmaz, daha kaliteli bir yasama ortamı oluşturulması konusunda tüm milletvekillerinin ortak sorumlulukları bulunduğuna işaret ederek, yeni sistemin kültürünün ve teamüllerinin oluşmasının belli bir süreç alacağını dile getirdi. Kuvvetler ayrılığının, kuvvetler kopukluğu veya çatışması anlamına gelmediğine dikkati çeken Yılmaz, kuvvetlerin diyaloğu ve işbirliği olmadan nitelikli çalışma yapılamayacağını kaydetti.
Yılmaz, gelecek dönemde yeni bir İçtüzük hazırlanmasına yönelik temennisini dile getirerek, tekliflerin etki analizleriyle birlikte sunulmasının önemine dikkati çekti.
Komisyona gelen 3 binin üzerinde kanun teklifi bulunduğunu bildiren Yılmaz, tekliflerin birleştirilmesi hususuna diğer komisyonlarda olduğu gibi Plan ve Bütçe Komisyonunda da olumlu yaklaşılmadığını anlattı. Yılmaz, tartışmaların sonunda yapılan oylamada son sözü Meclis’in söylediğini de anımsattı.
AK Parti Grup Başkanvekili Elitaş, komisyona sunum yapıyor.
Öte yandan komisyona, HAK-İŞ Konfederasyonu Genel Başkanı Mahmut Arslan, işçi sendikaları ile gazilere ilişkin sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri katılıyor.
CHP Grubu adına söz alan Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, emeklilikte yaşa takılanlara yönelik kanun düzenlemesinden önce bütçe açığının 660 milyar lira olduğunu, seçim öncesi yapılan düzenlemelerle beraber 1 trilyon liraya ulaştığını söyledi.
“Seçimden sonra devlet lazım değil mi?” sorusunu yönelten Kuşoğlu, “Yürütme panikle, ‘seçimi kazanayım’ çabasıyla tüm bunları getiriyor. Düzenlemelere karşı çıkmıyoruz ama bu şekilde yapılması, zamansız, hesapsız kitapsız şekilde olması bu ülkeye ihanettir.” dedi.
Gazilere yönelik maaş düzenlemesini desteklediklerini bildiren Kuşoğlu, öte yandan hem sağlık hem yargı personelinin özlük haklarına yönelik daha geniş çaplı iyileştirmeye gidilmesi gerektiğini dile getirdi.
HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan, en düşük emekli maaşlarında artış öngören bu teklifle, bu kesimin kök maaşının yükseltilmediğini ifade ederek, “Siz ‘en düşük emekli aylığı 7 bin 500 lirayı uygun gördük.’ dediğinizde, bu, onun maaşına, refahına dönemsel olarak etki edecek ama bir süre sonra bu etki olduğu gibi ortadan kalkacak. Burada bir alicengiz oyunu var.” ifadelerini kullandı.
İYİ Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz ise en düşük emekli aylığının artırılmasına yönelik maddeyi eleştirirken, “Bu, ücretler arasındaki kademelendirmeyi daha da azaltıyor. Bizi düşük ücretle vasatlıkta eşitliyor. Sosyal güvenlik sistemimizde ödenen prime göre yaşlılık aylığı alınıyor. Bu düzenleme bu kuralı bozuyor. Bu, anayasaya aykırı. Muhalefet tarafından Anayasa Mahkemesine götürülürse eşitlik ilkesine aykırılıktan iptal edileceğini düşünüyorum.” görüşlerini öne sürdü.
MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, teklifle en düşük emekli maaşının 7 bin 500 liraya, emeklilere yönelik bayram ikramiyesi tutarının ise 2 bin liraya yükseltileceğini anımsatarak, “Elbette isabetli ve uygundur, emeklilerimizce de sevinçle karşılanmıştır. Burada bir hususun ilave edilmesini önereceğim. Güvenlik korucularımız da emekli aylığı alıyor, şu anda aylıkları 4-5 bin lira civarında. Onların da bu kapsama alınmasının eşitlik açısından doğru olacağını düşünüyorum.” diye konuştu.
Kalaycı, kamuda boşalan sürekli işçi kadrolarına geçici işçilerin alınmasının öngörüldüğüne dikkati çekerek, “Daimi işçi kadrolarında, boş olan ve açık bulunanlar ile bundan sonra boşalacak kadrolara geçici işçiler alınırsa, kadroya geçişlerini daha da hızlandırırız. Düzenleme kapsamında belediyelerle il özel idarelerindeki geçici işçilerin yer almasının uygun olduğunu düşünüyoruz.” dedi.
Muharip gazilere ödenen şeref aylığının geliri olsun olmasın hepsine aynı tutarda ödenmesi ve artırılmasının MHP’nin 2011 yılından bu yana tüm seçim beyannamelerinde yer aldığını anlatan Kalaycı, muharip gazilerin, çocuklarına istihdam hakkı tanınması ve ÖTV’siz araç alma imkanı sunulmasını istediğini belirtti.
AK Parti Trabzon Milletvekili Salih Cora, teklifin, toplumun birçok alanındaki önemli sorunların çözümüne katkı sağlayacağını aktardı.
Muhalefet milletvekillerinin, vatandaşların sorunlarına yönelik eleştirilerde bulunduklarını anlatan Cora, iktidarın, bunları belirli bir takvim içerisinde çözüme kavuşturduğunu kaydetti.
Teklifle muharip gazi aylıklarının eşitleneceğini ve net asgari ücret tutarında aylık verileceğini belirterek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da dile getirdiği gibi iktidarlarında gaziler için ellerinden geleni yaptıklarını ve bundan sonra da yapacaklarını vurguladı.
Salih Cora, düzenlemeyle en düşük emekli aylığı ile emekli bayram ikramiyesi tutarının artırılacağına işaret ederek, “Emekli ikramiyesini de yıla böldüğümüz zaman emekli maaşı, asgari ücrete denk bir düzeye gelmiş durumdadır. AK Parti iktidarından önce en düşük emekli maaşı asgari ücretin dörtte birine denk geliyordu. Şimdi en düşük emekli maaşını asgari ücretle aynı mesafeye getirmiş durumdayız.” diye konuştu.
EYT düzenlemesi kapsamında emekli olanların da bu artıştan yararlanacağına dikkati çeken Cora, şunları kaydetti:
“3 milyon 762 bin kişinin aylığı 6 bin 500 liranın altında, 8 milyon 139 bin kişinin aylığı 7 bin liranın altında, 8 milyon 796 bin kişinin aylığı 7 bin 500 liranın altında, 9 milyon 898 bin kişinin aylığı 8 bin liranın altında. Emekli aylıkları, prime esas kazanç, çalışma süresine göre hesaplanıyor. Emekli aylıkları ocak ve temmuz aylarında enflasyon oranında artırılıyor. Yasayla aylığı 5 bin 500 lira olanlar 7 bin 500 lira almaya başlayacak. Bugün itibarıyla emekli aylığı 7 bin 500 liranın üzerinde olanların gelirlerinde bir değişiklik olmayacak. 1 Temmuz itibarıyla 15,6 milyon emekliye enflasyon oranında artış yapılacak. En düşük emekli aylığına da Temmuz zammı kök aylık üzerinden yansıtılacak. Kök aylık 4 bin liraysa, yüzde 40 zam varsayımıyla emekli 5 bin 600 lira olacak ama 7 bin 500 lira almaya devam edecek.”
Teklifin, geçici işçi sorununa çözüm getirdiğini söyleyen Cora, “Bir sorun varsa, bunu çözecek olanın AK Parti ve Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan olduğu yine ortaya çıkmıştır.” dedi.
CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, teklifle yüksek yargı mensuplarının özlük haklarında iyileştirmeye gidileceğini ancak diğer hakimlere yönelik bir düzenleme yapılmadığını ifade ederek, “Yargıdaki bu kast sistemini, çürümüş sistemi düzeltmemiz lazım. Bu hakları diğer yargıçların da alması gerekir. Devletin, yüksek yargı hakimlerine açık çek vermesi lazım, diğer yargıçları da bu enflasyon altına ezdirmemesi lazım.” değerlendirmesini yaptı.
İYİ Parti Erzurum Milletvekili Muhammet Naci Cinisli, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir televizyon programında açıklama yapmasının ardından bu kanun teklifinin sunulduğunu kaydederek, “Kamuoyu araştırmalarında AK Parti’nin oyları baş aşağı gittikçe kesenin ağzı açılıyor. Ama hakkaniyet içerisinde yapılmıyor, bir şeyi yaparken öbür tarafı bozuyorsunuz.” ifadelerini kullandı.
Cinisli, teklifle Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra üstün gayret gösterenlere Üstün Fedakarlık Nişanı verileceğini de anımsatarak, “Kızılay Başkanı’na sakın vereyim demeyin. Gök kubbe başınıza yıkılır.” sözlerini sarf etti.
CHP Konya Milletvekili Abdüllatif Şener, iktidarın ekonomi politikaları sonucunda enflasyon ve ücret sarmalı oluştuğunu savunarak, “Enflasyondaki artış oranı ve hızı daha yüksek. Bu ücret artışları hiçbir zaman çözüm olmayacak. Ücretlerin milli gelir içerisindeki payı sürekli azalıyor. Köklü tedbirler almak lazım. Bunlar aspirin, pansuman tedbirlerdir.” diye konuştu.
Teklifle en düşük emekli aylığının 7 bin 500 liraya çıkarıldığını ancak kök aylıklarda değişiklik yapılmadığını bildiren Şener, bu emeklilerin Temmuz ayında yapılacak zamdan yararlanamayacağını söyledi.
Şener, “Öte yandan 7 bin 500 liranın üzerinde maaş alan emeklilerin aylıklarına bu yansımıyor. Skalayı bozuyorsunuz. Tüm emekli maaşlarını asgari maaşa çekiyorsunuz. İlerde emekli maaşları öğrenci burslarına dönerse hiç şaşırmam.” dedi.
AK Parti Grup Başkanı İsmet Yılmaz, Genel Başkanvekili Binali Yıldırım ve grup başkanvekillerinin imzasını taşıyan İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile muharip gazilerin aylıkları arasındaki farklılıklar giderilecek ve asgari ücretin net tutarında aylık ödenecek.
Buna göre, Milli Mücadele’ye iştirak eden ve bu sebeple kendilerine İstiklal Madalyası verilen Türk vatandaşlarının yanı sıra 1950’de Kore’de fiilen savaşa katılmış ve 1974’te Barış Harekatı’nda Kıbrıs’ta fiilen görev almış olan Türk vatandaşlarına, hayatta bulundukları sürece, vatani hizmet tertibinden 30 günlük net asgari ücret tutarında aylık bağlanacak. Hak sahibinin ölümü halinde bu aylık dul eşe yüzde 75 oranında bağlanacak ancak dul eşin tekrar evlenmesi halinde kesilecek.
Yargıtay birinci başkan vekilleri, Danıştay başkan vekilleri, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekili, Yargıtay ve Danıştay daire başkanları, Yargıtay ve Danıştay üyelerinin kıstas aylık oranı Anayasa Mahkemesi üyeleri ile aynı olacak şekilde yeniden düzenlenecek.
Yargıtay Birinci Başkanı, Danıştay Başkanı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı, Yargıtay birinci başkanvekilleri, Danıştay başkanvekilleri, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekili, Yargıtay ve Danıştay daire başkanları, Yargıtay ve Danıştay üyelerinin ek tazminat oranı Anayasa Mahkemesi başkan ve üyeleri ile eşit duruma getirilecek.
Teklifle Yargıtay Birinci Başkanı, Danıştay Başkanı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Danıştay Başsavcısının ek gösterge oranı, Anayasa Mahkemesi Başkanı ile Yargıtay üyeleri, Danıştay üyeleri, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekilinin ek göstergesi de Anayasa Mahkemesi üyeleri ile aynı olacak.
Cumhurbaşkanı kararı ve tevcihi ile deprem, yangın, sel gibi afetler ve tehlikeli salgın hastalıkların ortaya çıkmasının önlenmesi veya bunlarla mücadele edilmesi ile meydana gelen zararların giderilmesinde yaptığı çalışmalar veya sunmuş olduğu katkılarla üstün feragat, fedakarlık, başarı ve yararlık gösteren Türk vatandaşlarına Devlet Üstün Fedakarlık Madalyası verilecek.
Deprem, yangın, sel gibi afetler ve tehlikeli salgın hastalıkların ortaya çıkmasının önlenmesi veya bunlarla mücadele edilmesi ile meydana gelen zararların giderilmesinde yaptığı çalışmalar ya da sunmuş olduğu katkılarla üstün feragat, fedakarlık, başarı ve yararlık gösteren yabancı kişilere cumhurbaşkanı kararı ve tevcihi ile Üstün Fedakarlık Nişanı verilecek.
Hiçbir karşılık ve menfaat gözetmeksizin üstün başarı ve gayretle Türk vatanına hizmet etmiş Türk vatandaşlarından, vatani hizmet tertibinden bağlanan aylıkların sosyal güvencelerinin olup olmadığına bakılmaksızın, tüm gazilere asgari ücretin net tutarında aylık ödenecek.
Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanun’da yapılan değişiklikle, taş kömürü havzası dahilinde kalan taşınmazların, belirtilen durumlarda kalıp kalmadığına ilişkin değerlendirmenin kanunun yürürlüğe girdiği tarih yerine devir tarihi esas alınmak suretiyle belirlenmesi sağlanacak.
Ayrıca, hak sahiplerinin kanuni ipotek tesis etmek suretiyle taşınmazlarını adlarına tescil ettirmelerine ilişkin düzenlemeyle, uygulamada karşılaşılan sorunlar çözüme kavuşturulacak.
İşsizlik Sigortası Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle 31 Aralık 2012 ve öncesi döneme ilişkin işsizlik ödeneği başvurularına istinaden yapılan ödemelerden fazla ve yersiz ödeme olduğu tespit edilmiş olup bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsil edilmemiş olanlar terkin edilecek. Fazla ve yersiz ödeme dava ve icra takibine konu edilmiş ise tüm ferileri ile birlikte terkin edilerek dava ve icra dosyalarının takip ve tahsil işlemlerine devam edilmeyecek. Tahsil edilenler iade veya mahsup edilmeyecek.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılan değişiklikle, gelir ve aylık ödemesi yapılanlara, bayramın içinde bulunduğu ayda gelir ve aylık alma şartıyla, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı’nda ödenen 1100’er lira 2000 liraya çıkarılacak.
Yaşlılık/malullük/ölüm aylığı alan emeklilere ve hak sahiplerine dosya bazında 5 bin 500 lira olarak öngörülen aylık asgari ödeme tutarı 7 bin 500 liraya yükseltilecek.
Kanun teklifiyle kurumların ihtiyaçları doğrultusunda geçici işçi çalıştırma süresi arttırılıyor.
Buna göre geçici iş pozisyonlarında çalışanların çalışma süreleri aynı vize dönemi içinde 11 ay 29 güne kadar uzatılabilecek. Bu sürenin belirlenmesinde idare, kurum ve kuruluşun bağlı veya ilgili olduğu bakanlık yetkili olacak.
İdare, kurum ve kuruluşlar tarafından çalıştırılan geçici işçiler, çalıştırıldıkları iş yerlerinde geçirdiği hizmet süresi esas alınarak bu işyerlerinde boş olan sürekli işçi kadrolarına geçirilecek.
Kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen uzman tabip ve tabip kadro veya pozisyonlarında bulunan personel arasında ücret dengesinin sağlanmasına yönelik olarak ilave ödeme yapılacak.
Komisyonda, teklife yeni madde ihdas edildi.
Buna göre güvenlik korucuları ve vefatları halinde hak sahiplerine bağlanan emekli aylığı, en düşük 7 bin 500 lira olacak.
Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz, kendisi ile AK Parti ve MHP milletvekillerinin imzasını taşıyan önergenin kabul edilmesiyle güvenlik korucularına en düşük 7 bin 500 liralık emekli aylığı bağlanmasının yıllık maliyetinin yaklaşık 1,2 milyar lira olduğunu anlattı.
Öte yandan kabul edilen önergeyle teklifin maddelerinin yürürlük tarihlerinde düzenlemeye gidildi. Buna göre, muharip gazi aylıkları ile vefatları halinde yakınlarına bağlanan aylıklar ve güvenlik korucularının emekli aylıklarına ilişkin düzenlemeler 1 Nisan 2023’ten geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
En düşük emekli maaşının 7 bin 500 liraya yükseltilmesine yönelik maddesi nisan ayı ödeme döneminden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde; yüksek yargı mensuplarının özlük haklarına yönelik maddeleri teklifin yayımını takip eden ay başından, kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen uzman tabip ve tabip kadro veya pozisyonlarında bulunan personele yönelik maddesi yayımını takip eden ayın 1’inde, diğer maddeleri ise yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Komisyonda milletvekillerinin sorularını yanıtlayan AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, şu anda 23 bin 389 lira maaş alan kamu kurumunda çalışan bir uzman doktorun, teklifin yasalaşmasıyla 38 bin 517 lira alacağını söyledi.
Sosyal Güvenlik Kurumunun bütçesine ilişkin de Elitaş, SGK’nin aktüeryal dengesinde, 2023 Orta Vadeli Plan’da açıklanan tutara göre, 59 milyar liralık bir açık olacağının öngörüldüğünü anlattı.
Türkiye’de 27 milyon civarında kayıtlı çalışan bulunduğunu anlatan Elitaş, “Bunların 7 milyon 131 bini asgari ücretle çalıştırılıyor. Toplam sigortalıların içinde yüzde 41’i asgari ücretle çalıştırılmış oluyor.” dedi.
Elitaş, Devlet Üstün Fedakarlık Madalyası’nın maddi değeri olup olmayacağı yönündeki bir soruyu yanıtlarken, yaşam kurtarmanın karşılığının maddi olamayacağını söyledi. Muhalefet milletvekillerinin bu konudaki eleştirilerini yanıtlayan Elitaş, söz konusu madalyaların kimlere verileceğine ilişkin usul ve esasların belli olduğunu, “Cumhurbaşkanı yandaşları seçecek, kendisine muhalifleri seçmeyecek.” şeklindeki düşüncenin gerçeği yansıtmadığını dile getirdi.
Mustafa Elitaş, 31 Aralık 2012 tarihinden önce İşsizlik Sigortası Fonundan fazla veya yersiz işsizlik ödeneklerinin terkin edilmesine ilişkin düzenlemenin maliyetinin 36 milyon lira olduğunu bildirdi.
Türkiye Muharip Gaziler Derneği Genel Başkanı Beyazıt Yumuk, düzenlemede emeği geçenlere teşekkür etti.
Muharip gazilerin çok azaldığını dile getiren Yumuk, “İstiklal Savaşı gazimiz yok. Kore gazilerimiz şu anda 700 kişinin altına düştü 21 bin 212 kişiden. Kıbrıs Barış Harekatı gazilerimiz 37 bin 653 kişiden 24 bin 777 kişiye düştü. Bu, 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla; SGK’den ancak üç ayda bir alabiliyoruz sayıyı. En küçüğümüzün yaşı 70.” sözlerini sarf etti.
HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, geçici işçilerin kadroya alınmalarının daha sağlıklı ve adaletli olacağını belirterek, “Burada 11 ay 29 gün çalıştırma imkanı idareye bırakılıyor. Çaykur’da 9 bin geçici işçimizden sadece 800’ü kadroya geçebiliyor. Geçici işçi oldukları için başka bir işsizlik ödeneği yardımı alamıyor, başka bir işte çalışamıyor ve işten çıkarıldıkları için işe iade davası açamıyorlar. Bu insanların emekli olması büyük ihtimalle mümkün değil. Mağduriyetlerini gidermek gerekiyor.” diye konuştu.
Kaynak: https://www.tbmm.gov.tr/Haber/Detay?Id=465afb85-6d98-4da9-8a19-018722e51154
